Ứng phó đại dịch Covid-19 với tiêu chuẩn bếp sạch cải thiện chất lượng không khí

Các hộ gia đình đang sử dụng nhiên liệu nấu ăn sạch hơn, ví dụ như điện, khí hóa lỏng và ethanol, tuy nhiên sự suy thoái kinh tế do COVID-19 cũng có thể đồng nghĩa với việc họ quay lại sử dụng nhiên liệu gây ô nhiễm như củi. Bởi vậy, các chính phủ cần đưa vấn đề nấu ăn sạch trở thành một phần trong kế hoạch ứng phó với đại dịch. Và việc kết hợp các hướng dẫn của ISO với các loại bếp lò sạch có thể giúp ích đáng kể cho mục tiêu sức khỏe lâu dài của họ.

Nghiên cứu trên toàn nước Mỹ do Trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan thực hiện mới đây (chưa được bình duyệt) đã phát hiện, những người tiếp xúc với ô nhiễm không khí có nguy cơ tử vong vì virus Corona nhiều hơn người sống ở những khu vực có không khí trong lành.

“Nghiên cứu là cảnh báo đối với quốc gia đang phát triển, nơi mà mức độ ô nhiễm không khí thường vượt xa mức khuyến nghị của WHO”, bà Samira Bawumia, phu nhân Phó tổng thống Ghana và là thành viên của Clean Cooking Alliance chia sẻ. “Đáng lo ngại hơn, chất lượng không khí bên trong nhà có thể còn tệ hơn cả không khí mà họ hít thở bên ngoài, nguyên nhân phần lớn là do cách mà mỗi người chúng ta nấu ăn”.

Thậm chí, cả các hộ gia đình đang sử dụng nhiên liệu nấu ăn sạch hơn, ví dụ như điện, khí hóa lỏng, ethanol, thì sự suy thoái kinh tế do COVID-19 cũng có thể đồng nghĩa với việc họ quay lại sử dụng các nhiên liệu gây ô nhiễm như củi. Bởi vậy, các chính phủ cần đưa vấn đề nấu ăn sạch trở thành một phần trong kế hoạch ứng phó với đại dịch. Và việc kết hợp hướng dẫn của ISO với các loại bếp lò sạch có thể giúp ích đáng kể cho mục tiêu sức khỏe lâu dài của họ.

Tiêu chuẩn ISO/TR 19915 – Giải pháp bếp sạch và nấu ăn sạch – sẽ cung cấp hướng dẫn về cách đánh giá hiệu quả xã hội cho hệ thống năng lượng nấu ăn cải tiến.

Việc thay đổi phương pháp nấu nướng có thể tác động đến các thành viên trong gia đình về mặt kinh tế, xã hội và sức khỏe… theo các cách khác nhau.

Có thể thấy, người làm bếp có thể sẽ phải mất thêm nhiều thời gian để chẻ nhỏ nhiên liệu, hoặc không thể làm được nhiều việc cùng một lúc sau khi đã bật bếp, bởi loại bếp này cần được theo dõi liên tục. Nếu tình huống này xảy ra, dù thời gian nấu ăn rút ngắn nhưng thời gian chuẩn bị nguyên liệu và thực phẩm trước khi nấu lại kéo dài. Do đó, điều quan trọng là phải xem xét và đo lường được các hậu quả không mong muốn phát sinh từ sự thay đổi phương pháp nấu nướng ở mức độ gia đình và xã hội đối với mỗi gia đình và cá nhân.

Các tiêu chuẩn quốc tế tốt nhất về bếp lò hiện có đang được phát triển thông qua ISO với sự đóng góp của các chuyên gia kỹ thuật cho đến các nhà hoạch định chính sách.

ISO còn xây dựng các hướng dẫn thử nghiệm trong phòng thí nghiệm và tại hiện trường để mô tả chính xác lượng khí thải đo được cũng như kết quả đầu ra khi sử dụng các công nghệ tiên tiến. Hướng dẫn của ISO có thể là gợi ý giúp cho các quốc gia xây dựng được các chính sách phù hợp.

Chẳng hạn, một chính phủ có thể đưa ra yêu cầu, để đủ điều kiện tham gia vào chương trình bếp quốc gia, những chiếc bếp phải đáp ứng mức độ hoạt động nhất định, ví dụ như bậc 3 đối với hiệu suất và bậc 2 đối với phát thải hạt, như khi được đo trong phòng thí nghiệm đã được chứng nhận. Các tiêu chuẩn ISO cho bếp lò sẽ là nền tảng quan trọng để xây dựng một thị trường toàn cầu và tạo ra sức ảnh hưởng.

An Hạ