CƠ SỞ DỮ LIỆU KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ TỈNH NGHỆ AN
Gắn công nghệ cao vào phát triển chăn nuôi tập trung giúp Nghệ An góp phần nâng cao đời sống nhân dân
Nghệ An là tỉnh có tổng đàn gia súc, gia cầm lớn, hệ thống các loại vật nuôi rất đa dạng. Số liệu thống kê năm 2021 cho thấy tổng đàn trâu, bò ước đạt 778.000 con; đàn lợn 1.000.000 con; gia cầm 30.000.000 con; tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt 270.000 tấn; sản lượng sữa bò tươi 250.000 tấn; trứng 642.000 nghìn quả…
Thành quả nêu trên không ngẫu nhiên mà có, nhất là trong bối cảnh khốn khó bủa vâynhư dịch tả lợn Châu Phi, Lở mồm long móng, Covid-19… Trên thực tế, dưới định hướng của Chính phủ và Bộ NN-PTNT, tỉnh Nghệ An và toàn ngành chăn nuôi đã lĩnh hội sâu sát, qua đó xây dựng lộ trình, kế hoạch bài bản và triển khai sâu rộng đến từng cơ sở.
Sở hữu tổng đàn gia súc, gia cầm tốp đầu cả nước, Nghệ An phát triển chăn nuôi theo hướng tập trung, ứng dụng công nghệ cao gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Những năm qua ngành chăn nuôi Nghệ An thực sự chuyển biến tích cực, năng suất và chất lượng các loại sản phẩm không ngừng nâng lên, đến nay đã hình thành một số vùng sản xuất hàng hóa tập trung, tạo ra sản phẩm có sức cạnh tranh cao trên thị trường. Tốc độ tăng trưởng bình quân giá trị giai đoạn 2010-2020 đạt 5,97%/năm, riêng tỷ trọng chăn nuôi trong nông nghiệp năm 2020 đạt 47,55%. Những con số đưa ra dẫu khô khan nhưng đủ khẳng định quá trình tái cơ cấu ngành đang chuyển dịch đúng hướng, đảm bảo đủ các yếu tố của xu thế “Nông nghiệp 4.0”.
Dù vậy không có nghĩa bức tranh tổng quan đều là màu hồng, bên cạnh những kết quả đạt được ngành chăn nuôi địa phương đang đối diện với không ít khó khăn lẫn thách thức, bao gồm: Hình thức nhỏ lẻ vẫn chiếm phần đa; dịch bệnh trên đàn vật nuôi diễn biến phức tạp; sản phẩm chăn nuôi quy mô chưa nhiều, giá trị gia tăng chưa cao. Nổi cộm hơn cả là quá trình tiêu thụ sản phẩm còn hạn chế, hình thức sản xuất chưa gắn sâu với giết mổ, chế biến và thị trường tiêu thụ.
Những vấn đề, nút thắt nêu trên không dễ tháo gỡ nội trong một sớm một chiều, ngược lại đòi hỏi tỉnh Nghệ An và các cơ quan ban ngành, đơn vị chuyên môn phải có kế sách mang tính dài hơi thay vì nóng vội mà đốt cháy giai đoạn. Trao đổi cùng Nông nghiệp Việt Nam, ông Đặng Văn Minh, Chi Cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Nghệ An nhấn mạnh: Để nâng cao giá trị gia tăng, góp phần thực hiện thành công các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và mục tiêu chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045 của Thủ tướng Chính phủ, việc thúc đẩy “Phát triển chăn nuôi theo hướng tập trung, công nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm” trong thời gian tới là nhu cầu rất cấp thiết.
Trên tinh thần đó, ngành chăn nuôi Nghệ An đề ra các mục tiêu trọng tâm sau: Tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng đến năm 2025 đạt 334.000 tấn, năm 2030 đạt 412.000 tấn; sản lượng sữa tươi đến năm 2025 đạt 350.000 tấn, năm 2030 đạt 450.000 tấn; tỷ lệ gia súc, gia cầm được giết mổ tập trung, công nghiệp đến năm 2025 đạt 40-50%, năm 2030 đạt 70-80%; tỷ trọng thịt gia súc, gia cầm được chế biến so với tổng sản lượng thịt đến năm 2025 đạt 20-25%, năm 2030 đạt 30-35%; giá trị xuất khẩu sản phẩm đến năm 2025 đạt 20 triệu USD, năm 2030 đạt 35 triệu USD.
Phương án đưa ra phải song hành với nhiệm vụ, giải pháp. Trước tiên, Nghệ An xác định tập trung phát triển các loại vật nuôi nhằm khai thác tối đa tiềm năng và lợi thế sẵn có. Đối với chăn nuôi lợn, dự báo thời gian tới tổng đàn sẽ chuyển dịch mạnh theo hình thức chăn nuôi tập trung, công nghiệp. Đến năm 2030, có khoảng 800.000 - 900.000 con được nuôi bằng công nghệ cao, ứng dụng các quy chuẩn nông nghiệp tốt (GAHP, hữu cơ...) Điểm khác biệt là sử dụng các giống cao sản như Yorkshire, Landrace, Duroc, Pidu, Pietrain… quá trình nuôi sẽ tăng cường các biện pháp an toàn sinh học gắn với nội dung xử lý chất thải và bảo vệ môi trường
Về chăn nuôi gia cầm, sẽ tiến hành xây dựng và phát triển các cơ sở sản xuất giống nhằm chủ động cung cấp nguồn đầu vào tại chỗ, dự kiến hàng năm cung ứng cho thị trường từ 10-15 triệu con giống. Ngoài ra sẽ ưu tiên đẩy mạnh phát triển mô hình chăn nuôi liên kết, tạo mối quan hệ bền chặt giữa nông dân với các Tập đoàn, doanh nghiệp, HTX… Về chăn nuôi bò sữa, tiếp tục ưu tiên phát triển trang trại tập trung ứng dụng công nghệ cao như Tập đoàn TH, Vinamilk. Ngoài ra, sẽ tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong công tác giống để cùng lúc giải quyết “mục tiêu kép”, vừa nâng cao năng suất lại cải thiện chất lượng. Kỳ vọng đến năm 2025 sản lượng sữa bình quân đạt 11.000-12.000 lít/con/chu kỳ, đến năm 2030 khoảng 12.000-13.000 lít/con/chu kỳ.
Đi sâu vào chi tiết, kế hoạch sẽ xây dựng 1-2 cơ sở giết mổ tập trung công nghiệp tại địa bàn TP Vinh và Khu kinh tế Đông Nam, công suất mỗi ngày khoảng 800-1.000 con lợn, 100-200 con trâu bò, 5.000-10.000 con gia cầm; hình thành các cơ sở giết mổ phù hợp với từng địa phương, vùng miền theo hướng tập trung cụm xã, liên xã, liên huyện. Riêng tại các huyện đạt chuẩn nông thôn mới sẽ có 5-7 cơ sở đáp ứng đủ quy chuẩn được đầu tư, quy mô dao động từ 200-300 con lợn, 50-100 con trâu bò, 2.000 - 3.000 con gia cầm.
Tổng quan tình hình, Nghệ An phấn đấu đến năm 2025 có 72-75 cơ sở giết mổ tập trung, năm 2030 có 85-90 cơ sở giết mổ tập trung, công nghiệp. Với tiềm năng và lợi thế sẵn có, mục tiêu này hoàn toàn khả thi. Ở khía cạnh định hướng thị trường tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi, đối với thị trường trong nước Nghệ An xác định phải sớm khắc phục hạn chế, tồn tại của các phương thức, kênh tiêu thụ, “giảm các khâu trung gian” để nâng cao lợi nhuận cho người chăn nuôi và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Xây dựng các phương thức tiêu thụ qua kênh hiện đại, sàn giao dịch điện tử, ứng dụng mã QR, gắn tem truy xuất nguồn gốc.
Đối với thị trường xuất khẩu, một mặt sẽ phát huy, làm mới thị trường truyền thống, mặt khác sẽ “đa dạng hóa”, lấn sân đến các bến đỗ tiềm năng như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hồng Kông, các nước ASEAN, thị trường châu Âu (EU) và Hoa Kỳ.
Thành quả nêu trên không ngẫu nhiên mà có, nhất là trong bối cảnh khốn khó bủa vâynhư dịch tả lợn Châu Phi, Lở mồm long móng, Covid-19… Trên thực tế, dưới định hướng của Chính phủ và Bộ NN-PTNT, tỉnh Nghệ An và toàn ngành chăn nuôi đã lĩnh hội sâu sát, qua đó xây dựng lộ trình, kế hoạch bài bản và triển khai sâu rộng đến từng cơ sở.
Sở hữu tổng đàn gia súc, gia cầm tốp đầu cả nước, Nghệ An phát triển chăn nuôi theo hướng tập trung, ứng dụng công nghệ cao gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Những năm qua ngành chăn nuôi Nghệ An thực sự chuyển biến tích cực, năng suất và chất lượng các loại sản phẩm không ngừng nâng lên, đến nay đã hình thành một số vùng sản xuất hàng hóa tập trung, tạo ra sản phẩm có sức cạnh tranh cao trên thị trường. Tốc độ tăng trưởng bình quân giá trị giai đoạn 2010-2020 đạt 5,97%/năm, riêng tỷ trọng chăn nuôi trong nông nghiệp năm 2020 đạt 47,55%. Những con số đưa ra dẫu khô khan nhưng đủ khẳng định quá trình tái cơ cấu ngành đang chuyển dịch đúng hướng, đảm bảo đủ các yếu tố của xu thế “Nông nghiệp 4.0”.
Dù vậy không có nghĩa bức tranh tổng quan đều là màu hồng, bên cạnh những kết quả đạt được ngành chăn nuôi địa phương đang đối diện với không ít khó khăn lẫn thách thức, bao gồm: Hình thức nhỏ lẻ vẫn chiếm phần đa; dịch bệnh trên đàn vật nuôi diễn biến phức tạp; sản phẩm chăn nuôi quy mô chưa nhiều, giá trị gia tăng chưa cao. Nổi cộm hơn cả là quá trình tiêu thụ sản phẩm còn hạn chế, hình thức sản xuất chưa gắn sâu với giết mổ, chế biến và thị trường tiêu thụ.
Những vấn đề, nút thắt nêu trên không dễ tháo gỡ nội trong một sớm một chiều, ngược lại đòi hỏi tỉnh Nghệ An và các cơ quan ban ngành, đơn vị chuyên môn phải có kế sách mang tính dài hơi thay vì nóng vội mà đốt cháy giai đoạn. Trao đổi cùng Nông nghiệp Việt Nam, ông Đặng Văn Minh, Chi Cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Nghệ An nhấn mạnh: Để nâng cao giá trị gia tăng, góp phần thực hiện thành công các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và mục tiêu chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045 của Thủ tướng Chính phủ, việc thúc đẩy “Phát triển chăn nuôi theo hướng tập trung, công nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm” trong thời gian tới là nhu cầu rất cấp thiết.
Trên tinh thần đó, ngành chăn nuôi Nghệ An đề ra các mục tiêu trọng tâm sau: Tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng đến năm 2025 đạt 334.000 tấn, năm 2030 đạt 412.000 tấn; sản lượng sữa tươi đến năm 2025 đạt 350.000 tấn, năm 2030 đạt 450.000 tấn; tỷ lệ gia súc, gia cầm được giết mổ tập trung, công nghiệp đến năm 2025 đạt 40-50%, năm 2030 đạt 70-80%; tỷ trọng thịt gia súc, gia cầm được chế biến so với tổng sản lượng thịt đến năm 2025 đạt 20-25%, năm 2030 đạt 30-35%; giá trị xuất khẩu sản phẩm đến năm 2025 đạt 20 triệu USD, năm 2030 đạt 35 triệu USD.
Phương án đưa ra phải song hành với nhiệm vụ, giải pháp. Trước tiên, Nghệ An xác định tập trung phát triển các loại vật nuôi nhằm khai thác tối đa tiềm năng và lợi thế sẵn có. Đối với chăn nuôi lợn, dự báo thời gian tới tổng đàn sẽ chuyển dịch mạnh theo hình thức chăn nuôi tập trung, công nghiệp. Đến năm 2030, có khoảng 800.000 - 900.000 con được nuôi bằng công nghệ cao, ứng dụng các quy chuẩn nông nghiệp tốt (GAHP, hữu cơ...) Điểm khác biệt là sử dụng các giống cao sản như Yorkshire, Landrace, Duroc, Pidu, Pietrain… quá trình nuôi sẽ tăng cường các biện pháp an toàn sinh học gắn với nội dung xử lý chất thải và bảo vệ môi trường
Về chăn nuôi gia cầm, sẽ tiến hành xây dựng và phát triển các cơ sở sản xuất giống nhằm chủ động cung cấp nguồn đầu vào tại chỗ, dự kiến hàng năm cung ứng cho thị trường từ 10-15 triệu con giống. Ngoài ra sẽ ưu tiên đẩy mạnh phát triển mô hình chăn nuôi liên kết, tạo mối quan hệ bền chặt giữa nông dân với các Tập đoàn, doanh nghiệp, HTX… Về chăn nuôi bò sữa, tiếp tục ưu tiên phát triển trang trại tập trung ứng dụng công nghệ cao như Tập đoàn TH, Vinamilk. Ngoài ra, sẽ tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong công tác giống để cùng lúc giải quyết “mục tiêu kép”, vừa nâng cao năng suất lại cải thiện chất lượng. Kỳ vọng đến năm 2025 sản lượng sữa bình quân đạt 11.000-12.000 lít/con/chu kỳ, đến năm 2030 khoảng 12.000-13.000 lít/con/chu kỳ.
Đi sâu vào chi tiết, kế hoạch sẽ xây dựng 1-2 cơ sở giết mổ tập trung công nghiệp tại địa bàn TP Vinh và Khu kinh tế Đông Nam, công suất mỗi ngày khoảng 800-1.000 con lợn, 100-200 con trâu bò, 5.000-10.000 con gia cầm; hình thành các cơ sở giết mổ phù hợp với từng địa phương, vùng miền theo hướng tập trung cụm xã, liên xã, liên huyện. Riêng tại các huyện đạt chuẩn nông thôn mới sẽ có 5-7 cơ sở đáp ứng đủ quy chuẩn được đầu tư, quy mô dao động từ 200-300 con lợn, 50-100 con trâu bò, 2.000 - 3.000 con gia cầm.
Tổng quan tình hình, Nghệ An phấn đấu đến năm 2025 có 72-75 cơ sở giết mổ tập trung, năm 2030 có 85-90 cơ sở giết mổ tập trung, công nghiệp. Với tiềm năng và lợi thế sẵn có, mục tiêu này hoàn toàn khả thi. Ở khía cạnh định hướng thị trường tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi, đối với thị trường trong nước Nghệ An xác định phải sớm khắc phục hạn chế, tồn tại của các phương thức, kênh tiêu thụ, “giảm các khâu trung gian” để nâng cao lợi nhuận cho người chăn nuôi và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Xây dựng các phương thức tiêu thụ qua kênh hiện đại, sàn giao dịch điện tử, ứng dụng mã QR, gắn tem truy xuất nguồn gốc.
Đối với thị trường xuất khẩu, một mặt sẽ phát huy, làm mới thị trường truyền thống, mặt khác sẽ “đa dạng hóa”, lấn sân đến các bến đỗ tiềm năng như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hồng Kông, các nước ASEAN, thị trường châu Âu (EU) và Hoa Kỳ.
Tác giả bài viết: Nguyễn Hoàng
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
