THIẾT BỊ KIỂM TRA HỆ THỐNG PHUN DẦU ĐIỆN TỬ COMMON RAIL DELPHI

Một trong những sản phẩm đạt giải Nhì trong Hội thi Thiết bị đào tạo tự làm Nghệ An năm 2016 là "Thiết bị kiểm tra hệ thống phun dầu điện tử common rail Delphi" của thầy giáo Nguyễn Viết Khiêm công tác tại khoa Công nghệ ô tô - Trường Cao đẳng nghề KTCN Việt Nam - Hàn Quốc. Không chỉ là 1 thiết bị dạy học tự làm mà công trình này đã được áp dụng trong thực tế sửa chữa ô tô và đã được bán ra thị trường.

Trong xã hội phát triển như hiện nay, số lượng ô tô ngày càng phát triển nhanh chóng. Vì thế, nghề sữa chữa ô tô đang được nhiều bạn trẻ lựa chọn. Là người làm công tác giảng dạy tại Khoa Công nghệ ô tô - Trường Cao đẳng nghề KTCN Việt Nam - Hàn Quốc, anh Nguyễn Viết Khiêm quan tâm nhiều đến nhưng vấn đề thường hay mắc phải trong quá trình hoạt động của xe. Một trong những vấn đề trong sữa chữa ô tô hiện nay là các động cơ ô tô hiện đại ngày này đều trang bị hệ thống điều khiển điện tử, như: Hệ thống phun xăng điện tử, hệ thống phun dầu điện tử. Để điều khiển được sự hoạt động của động cơ thì trên hệ thống được trang bị các cảm biến, các cơ cấu chấp hành và hộp điều khiển điện tử (ECU). Khi một trong các bộ phận của hệ thống bị lỗi hoặc bị hỏng thì động cơ sẽ không hoạt động được hoặc hoạt động không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Việc phát hiện ra các lỗi đó sẽ rất khó khăn cho thợ sửa chữa nếu như không có thiết bị kiểm tra.

Theo anh Khiêm, hiện nay tại các cơ sở sửa chữa ô tô chỉ có một số ít cơ sở có thiết bị đọc lỗi. Đặc biệt, đối với các thiết bị này thì mã lỗi thiết bị báo thì không báo cụ thể bộ phận nào bị lỗi mà hư hỏng có thể nhiều bộ phận liên quan. Ví dụ: Động cơ xe SantaFe 2010 không nổ được, khi sử dụng máy đọc lỗi thì máy báo lên lỗi P0016, với mã lỗi này thì nguyên nhân hư hỏng có thể là: Cảm biến vị trí trục cam, cảm biến vị trí trục khuỷu, mạch truyền dẫn, hộp điều khiển điện tử (ECU). Với nhiều nguyên nhân như vậy thì người thợ phải đi kiểm tra toàn bộ các nguyên nhân đó và tìm ra sự hỏng hóc mất rất nhiều thời gian. Để kiểm tra được kim phun điện tử và bơm cao áp của hệ thống phun dầu điện tử, trên thị trường có thiết bị kiểm tra và cân chỉnh kim phun điện tử nhập từ nước ngoài bán với giá 600 triệu đồng. Với giá thành rất đắt như thế để mua sắm trang thiết bị phục vụ trong doanh nghiệp sửa chữa ôtô là rất khó, kéo theo chi phí sữa chữa ô tô tăng cao. Chỉ những doanh nghiệp lớn mới đủ kinh phí để mua sắm phục vụ trong kinh doanh, còn doanh nghiệp nhỏ rất khó tiếp cận được.

Thiết bị kiểm tra hệ thống phun dầu điện tử common rail Delphi

Là người có nhiều năm trong nghề sữa chữa máy ô tô, anh Khiêm cho biết: Khi thay thế phụ tùng vào hệ thống phun dầu điện tử thì cần phải kiểm tra xem có đạt tiêu chuẩn không, thường kiểm tra sơ bộ sau đó lắp vào ô tô để kiểm tra. Nếu không đảm bảo lại phải tháo ra, lắp vào rất mất thời gian, vì vị trí lắp ở ô tô không tiện lợi và tháo ra, lắp vào nhiều lần sẽ ảnh hưởng tới tính năng kỹ thuật.

 Xuất phát từ thực tế trong quá trình sửa chữa ô tô và sự cần thiết trong sử dụng thiết bị này cho việc dạy sinh viên thực hành cùng với mục tiêu dùng một thiết bị có thể kết hợp được cả hai phương pháp trên để kiểm tra tìm ra những hỏng hóc của hệ thống phun dầu điện tử, cũng như giảm giá thành mua sắm trang bị cho các xưởng sửa chữa và được trang bị cho nhiều xưởng sửa chữa, dẫn đến giảm giá thành sửa chữa sản phẩm tiết kiệm kinh phí cho cả doanh nghiệp và chủ phương tiện là động lực để anh Khiêm tiến hành nghiên cứu chế tạo ra "Thiết bị kiểm tra hệ thống phun dầu điện tử common rail Delphi".

Phân tích cơ chế hoạt động của thiết bị này, anh Kiêm nói: Để kiểm tra được các bộ phận trong hệ thống phun dầu điện tử common rail Delphi thì thiết bị được lắp đặt các cảm biến, các cơ cấu chấp hành (bơm cao áp điều khiển điện tử, các kim phun điều khiển điện tử, van điều khiển áp suất nhiên liệu), hộp điều khiển điện tử (ECU). Các bộ phận này được lắp đặt lên khung giá được gia công chắc chắn và có thể tháo lắp đơn giản. Để tạo ra được áp suất nhiên liệu thì bơm cao áp được dẫn động bởi một động cơ điện không đồng bộ 3 pha và được điều khiển bởi một biến tần để thay đổi tốc độ. Tín hiệu để điều khiển biến tần được sử dụng tín hiệu từ cảm biến vị trí bàn đạp ga. Trên thiết bị lắp đặt thêm các ống nghiệm để đo lượng nhiên liệu phun ra của các kim phun. Các mạch điều khiển của hệ thống trên thiết bị được lắp đặt các công tắc PAN nhằm ứng dụng cho công tác dạy học. Thiết bị kết nối được với các máy chẩn đoán để có thể kiểm tra lỗi và các thông số hiện thời.

Anh Kiêm đã khẳng định tính ưu việt của thiết bị: Thiết bị kiểm tra được các kim phun điều khiển điện tử, bơm cao áp điều khiển điện tử common rail Delnphi mà các phương pháp kiểm tra thông thương không thể kiểm tra được. Kiểm tra được các cảm biến, cơ cấu chấp hành, hộp điều khiển điện tử (ECU) một cách nhanh chóng. Giảm giá thành tiết kiệm kinh phí sửa chữa cho các khách hàng sửa chữa ô tô.

Từ cơ chế hoạt động cũng như tính ưu việt của thiết bị hệ thống phun dầu điện tử common rail Delphi trên động cơ ô tô, sản phẩm không chỉ nhận được giải thưởng cao trong Hội thi thiết bị đào tạo tự làm Nghệ An năm 2016 mà còn được tham gia Hội thi thiết bị đào tạo tự làm cấp Quốc gia sắp được tổ chức.

Không chỉ dừng lại ở một công trình dự thi, sản phẩm đã được áp dụng trong xưởng sửa chữa ô tô của trường Trường Cao đẳng nghề KTCN Việt Nam - Hàn Quốc. Nhận thấy giá trị ưu việt của sản phẩm, các xưởng sửa chữa ô tô khác cũng đã gửi sang kiểm tra cũng như đặt hàng sản xuất./.

Hải Yến