Thuốc chống ung thư có nguồn gốc từ nấm

Hợp tác Viện/Trường với Doanh nghiệp giữa Đại học Oxford và công ty dược phẩm sinh học NuCana đã phát hiện ra thuốc hóa trị liệu NUC-7738, có nguồn gốc từ một loại nấm Himalaya, có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư cao hơn 40 lần so với hợp chất gốc của nó.

Chất tương tự nucleoside tự nhiên được gọi là Cordycepin (còn gọi là 3'-deoxyadenosine) được tìm thấy trong nấm Cordyceps sinensis của Himalaya và đã được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc hàng trăm năm để điều trị ung thư và các bệnh viêm nhiễm khác. Tuy nhiên, nó phân hủy nhanh chóng trong máu, do đó, một lượng nhỏ thuốc tiêu diệt ung thư sẽ được đưa đến khối u. Để cải thiện hiệu lực và đánh giá lâm sàng những ứng dụng của nó như một loại thuốc điều trị ung thư, công ty dược phẩm sinh học NuCana đã phát triển Cordycepin thành một liệu pháp lâm sàng, sử dụng công nghệ ProTide mới, để tạo ra một loại thuốc hóa trị với hiệu quả được cải thiện đáng kể.

Khi vào trong cơ thể, Cordycepin sẽ di chuyển vào tế bào ung thư bằng chất vận chuyển nucleoside (hENT1), nó phải được chuyển đổi thành chất chuyển hóa chống ung thư hoạt động, được gọi là 3'-dATP, bởi một enzym phosphoryl hóa (ADK), và nó nhanh chóng bị phân hủy trong máu bởi một enzym gọi là ADA. Kết hợp với nhau, các cơ chế đề kháng này liên quan đến vận chuyển, kích hoạt và phân hủy dẫn đến việc cung cấp không đủ chất chuyển hóa chống ung thư đến khối u. NuCana đã sử dụng công nghệ ProTide mới để tạo ra một liệu pháp có thể bỏ qua các cơ chế kháng thuốc này và tạo ra mức độ cao của chất chuyển hóa chống ung thư hoạt động, 3'-dATP, bên trong tế bào ung thư.

Công nghệ ProTide là phương pháp mới để đưa thuốc hóa trị vào tế bào ung thư. Nó hoạt động bằng cách gắn các nhóm hóa học nhỏ vào các chất tương tự nucleoside như Cordycepin, sau đó được chuyển hóa sau khi đã đến tế bào ung thư của bệnh nhân, giải phóng thuốc được kích hoạt. Công nghệ này đã được sử dụng thành công trong các loại thuốc kháng vi-rút Remsidivir và Sofusbuvir được FDA chấp thuận để điều trị các bệnh nhiễm vi-rút khác nhau như Viêm gan C, Ebola và COVID-19.

Kết quả của nghiên cứu được công bố trên Clinical Cancer Research cho thấy rằng bằng cách vượt qua các cơ chế kháng ung thư chính, NUC-7738 có hoạt tính gây độc tế bào lớn hơn Cordycepin chống lại một loạt các tế bào ung thư.

Các nhà nghiên cứu tại Oxford và các cộng tác viên của họ ở Edinburgh và Newcastle hiện đang đánh giá NUC-7738 trong thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 NuTide: 701, thử nghiệm thuốc này ở những bệnh nhân có khối u rắn tiến triển kháng lại điều trị thông thường. Kết quả ban đầu từ thử nghiệm cho thấy NUC-7738 được bệnh nhân dung nạp tốt và có dấu hiệu đáng khích lệ về hoạt động chống ung thư. Những thử nghiệm lâm sàng tiếp theo trong giai đoạn 2 của loại thuốc này hiện đang được lên kế hoạch hợp tác với công ty dược phẩm NuCana.

Đ.T.V (NASATI), theo https://medicalxpress.com/news/2021-10-anti-cancer-drug-derived-fungus-clinical.html, 11/10/2021